Ruim twee jaar geleden werd er – na ruim tien jaar onderhandelen – een nieuw pensioenakkoord gepresenteerd. Het werd goed ontvangen door vakbonden, werkgevers en mensen die pensioen van een pensioenfonds ontvangen. Het nieuwe stelsel zou beter aansluiten op de ontwikkelingen in de maatschappij, en persoonlijker en transparanter zijn. Zelfstandigen waren er echter een stuk minder enthousiast over. Zij zouden verplicht pensioen moeten opbouwen, mogelijk door middel van aansluiting bij een pensioenfonds. Hoe staat het intussen met het nieuwe pensioenstelsel, en hoe kun je momenteel als zelfstandige pensioen opbouwen?
Vertraagde ingang nieuwe pensioenwet
In eerste instantie was ingezet op het starten van de nieuwe pensioenwet per 1 januari 2022. Eerder dit jaar bracht mister Koolmees van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) naar buiten dat de ingangsdatum van de wet vertraagd was. Vanwege de complexiteit van het vraagstuk, en het feit dat het om veel geld en grote belangen gaat, zal de wet nu pas per 1 januari 2023 in werking treden. Dit betekent dat het nieuwe stelsel waarschijnlijk pas in 2027 klaar zal zijn.
En hoe in dat nieuwe stelsel pensioenopbouw voor zelfstandigen geregeld zal zijn? Daar zijn ze het nog steeds niet precies over eens. Het kan zijn dat zelfstandigen verplicht een deel van hun inkomsten zelf opzij moeten zetten voor een pensioen. Mogelijk worden ze automatisch aangesloten bij een pensioenfonds, maar kunnen ze kiezen voor een opt-out als ze kunnen aantonen zelf in de pensioenopbouw te voorzien.
Pensioenopbouw voor ondernemers: 3 manieren
Momenteel kan een zelfstandigen op drie manieren pensioen opbouwen. Zelfstandigen bouwen allereerst – collectief, net als mensen in loondienst – pensioenrechten op in de eerste pijler, de AOW. Door middel van de inkomstenbelasting dragen ze hier premie voor af. De betaalbaarheid hiervan staat echter onder druk door de stijgende levensverwachting en veranderende verhouding werkenden / gepensioneerden. Dit maakt het belangrijker om ook zelf een aanvullend pensioen te gaan opbouwen.
Aangezien zelfstandigen geen pensioen opbouwen via hun werkgever in een pensioenfonds (de tweede pijler van ons huidige pensioenstelsel), zijn zij vooral aangewezen op de derde pijler. Hierbij kun je ieder jaar een gedeelte van je inkomsten (maximale jaarruimte) fiscaal aantrekkelijk sparen. Je hoeft nu geen inkomstenbelasting erover te betalen. Dat doe je pas zodra je het geld laat uitkeren. En als gepensioneerde betaal je waarschijnlijk minder belasting dan je nu zouden moeten.
Tot slot kun je volgens de vierde pijler geheel vrij geld voor je pensioen sparen. Je hebt zelf de regie, en bepaalt zelf hoeveel je spaart, op welke manier en wanneer je het geld wil aanspreken. Deze spaarvorm kent wel enige nadelen. Zo kun je met de vermogensrendementsheffing te maken krijgen, en kan je vermogen verdampen door inflatie en een negatieve rente.
Wacht niet het nieuwe stelsel af
Hoewel momenteel nog niet vaststaat hoe de pensioenopbouw van zelfstandigen volgens het nieuwe pensioenstelsel zal plaatsvinden, is het niet verstandig hierop te gaan wachten. Om zoveel mogelijk fiscaal aantrekkelijk opzij te kunnen zetten, is het belangrijk zo vroeg mogelijk te beginnen met je pensioenopbouw. Zo voorkom je dat je tijdens je pensioen erg zal moeten inleveren ten opzichte van je huidige levensstijl, of n de financiële problemen komt.
